Zwangerschap

Kijk goed waar je rekening mee moet houden

Je werk kan schadelijke invloed hebben op de zwangerschap. Als je zwanger wilt worden of al zwanger bent, kijk dan goed waar je rekening mee moet houden. Jouw werkgever past het werk aan als dat vanwege de zwangerschap of borstvoeding nodig is. Dat kan natuurlijk pas als jij gemeld hebt dat je zwanger bent of wilt worden. Vraag van jouw werkgever informatie over ‘zwangerschap en werken’ als dit aan de orde is.

De volgende belasting kan effect hebben:

• Bepaalde gevaarlijke stoffen
• Bepaalde infectieziektes of de behandeling na een incident
• Fysieke belasting zoals tillen, langdurig staan of veel bukken
• Lawaai
• Trillingen
• Te hoge werkdruk en belastende werktijden
• Straling

Vanwege deze risico’s zijn in de Arbowet eisen gesteld aan de bescherming bij zwangerschap. Zwangere vrouwen mogen zich niet (laten) blootstellen aan sommige risico’s.

Rustruimte en kolfruimte

Als je tijdens het werk rustpauzes nodig hebt voor een goed verloop van de zwangerschap of als je wilt kolven in verband met borstvoeding, dan stelt jouw werkgever hier een geschikte ruimte voor beschikbaar.

Hulp vragen

Als je vragen hebt en die je vertrouwelijk wilt bespreken dan kun je daarvoor altijd de bedrijfsarts raadplegen. Als aanpassingen in het werk nodig zijn bespreek dat dan tijdig met jouw collega’s en de leiding.

Maak heldere afspraken met je team

Het werk kan schadelijke invloed hebben op de zwangerschap en borstvoeding. Als een collega zwanger wordt, dan kan het nodig zijn de werkzaamheden aan te passen. Daarvoor heeft de werkgever afspraken gemaakt.

De volgende belasting kan effect hebben:

• Bepaalde gevaarlijke stoffen
• Bepaalde infectieziektes of de behandeling na een incident
• Fysieke belasting zoals tillen, langdurig staan of veel bukken
• Lawaai
• Trillingen
• Te hoge werkdruk en belastende werktijden
• Straling

Vanwege deze risico’s zijn in de Arbowet eisen gesteld aan de bescherming bij zwangerschap. Zwangere vrouwen mogen zich niet (laten) blootstellen aan sommige risico’s.

Organiseren van het werk

Als een collega vanwege zwangerschap niet alle werkzaamheden kan doen, dan is het zaak hierover heldere afspraken te maken binnen het team. Je wilt niet dat dit tot een te hoge belasting gaat leiden voor de collega’s. Begin dus tijdig aan het gesprek hierover als je aan ziet komen dat er taken overgenomen moeten worden. Het is belangrijk dat dit goed geregeld wordt, zodat de zwangere collega ook de zekerheid heeft dat zij de ruimte heeft om bepaalde taken niet of anders te doen. Hoe meer zij die ruimte voelt des te groter de kans dat ze gedurende de zwangerschap aan het werk kan blijven (en de zwangerschap goed verloopt).

Hulp vragen

Als zwangerschap aan de orde is in het team, pak dan de informatie en afspraken erbij die binnen jouw organisatie beschikbaar zijn. Als aanpassingen in het werk nodig zijn, bespreek dat dan tijdig met collega’s en de leiding. Vraag advies aan de preventiemedewerker of bedrijfsarts als jullie er niet uitkomen.

Zorgplicht van de werkgever

Werk kan een negatieve invloed hebben op de zwangerschap. Vrouwen die zwanger zijn of willen worden of borstvoeding geven moeten daarom beschermd worden tegen schadelijke invloeden. Dat betekent dat de organisatie:

• In beeld heeft waar risico’s voor de zwangerschap in het werk kunnen optreden (door middel van een Risico-Inventarisatie & -Evaluatie).
• Afspraken maakt over hoe zwangere vrouwen tegen deze invloeden beschermd worden.
• Voldoende voorlichting en instructie daarover geeft.
• Zorgt dat de benodigde voorzieningen beschikbaar zijn.

Formeel gaat de zorgplicht van de werkgever pas in op het moment dat de medewerkster gemeld heeft zwanger te zijn. Omdat er ook invloeden zijn (gevaarlijke stoffen, infectierisico’s) die daarvoor al gevaar opleveren, is het zaak medewerksters in algemene zin al voorlichting en instructie te geven over risico’s van het werk op de zwangerschap. Zij kunnen dan zelf het initiatief nemen om bij een zwangerschapswens na te gaan of er aanpassingen in het werk gewenst zijn.

De volgende punten zijn belangrijk om ten minste te regelen:

• Leg in de RI&E vast welke arbeidsomstandigheden een risico vormen bij zwangerschap en borstvoeding.
• Maak afspraken over werkzaamheden die niet mogen worden uitgevoerd door zwangere medewerksters of diegenen die borstvoeding geven en hoe in die situaties het werk wordt aangepast en vervanging geregeld wordt.
• Regel dat zwangere vrouwen informatie kunnen inwinnen bij een deskundige wanneer zij vragen hebben over zwangerschap en werk, bijvoorbeeld door hier een gerichte afspraak over te maken met de bedrijfsarts.
• Verstrek voorlichting en instructie aan vrouwen over de risico’s en de mogelijkheden om die te vermijden wanneer zij zwanger zijn of willen worden.
• Wijs een ruimte aan die gebruikt kan worden tijdens de zwangerschap om rust te nemen en om te kolven bij borstvoeding. Richt deze kamer doeltreffend in.

Meer informatie

In de diverse onderdelen van deze website vind je specifieke informatie over risico’s en bescherming bij zwangerschap. Zie daarvoor Werkdruk, Fysieke belasting, Prikaccidenten en infectierisico’s en Gevaarlijke stoffen.