Veiligheidsvoorzieningen kennen

Zichtbare en onzichtbare voorzieningen

In jouw werkomgeving zijn er allerlei zichtbare en onzichtbare voorzieningen die de kans op en de gevolgen van noodsituaties verkleinen. Zichtbaar zijn de brandblusser, de groene bordjes van de vluchtwegen en nooduitgang, de EHBO-trommel. Er zijn ook minder opvallende maatregelen getroffen. Het is zaak dat je weet dat die er zijn en oplet dat ze niet verstoord worden. De belangrijkste voorzieningen sommen we op. Vraag de BHV’er hoe dat bij jullie zit.

Brandcompartiment

Wat vaak niet opvalt is dat muren, ramen en deuren zo gemaakt en geplaatst zijn dat een brand/rook niet verder kan komen dan de ruimte waarin die ontstaat (brandcompartiment). Om deze reden mogen die muren niet zomaar aangepast worden en de deuren die een brand- of rookscheiding vormen niet in open stand vastgezet worden.

Vluchtwegen en nooduitgangen

Ook is bekeken hoe het gebouw bij nood snel te ontvluchten is. Dat vereist dat vluchtwegen en nooduitgangen (groene bordjes) altijd goed vrijgehouden worden. Als de stroom uitvalt, dan gaat er noodverlichting aan, zodat je de weg naar buiten kunt vinden.

Doordachte inrichting

De materialen en de opstelling van meubilair is ook vaak beter doordacht dan het lijkt. Materialen zijn brandwerend en meubilair is vaak zo opgesteld dat je bij nood gemakkelijk weg komt. Als de opstelling verandert, er nieuw meubilair of aankleding van de ruimte komt, let dan op dat dit niet ten koste gaat van veiligheid.

Branddetectie en blusinstallaties

In sommige ruimtes zijn branddetectoren en soms ook blusinstallaties geplaatst. Die zijn zo geplaatst dat een brand snel wordt opgemerkt en dat het blusmiddel zich goed verspreidt. Let op dat deze voorzieningen niet afgeschermd worden door bijvoorbeeld versiering.

Geef rook en vuur geen kans

Zorg dat rook zich niet kan verspreiden en dat vuur niet aangewakkerd wordt door extra lucht die toestroomt. Weet hoe installaties uit moeten en houd ramen en deuren rondom de brand dicht.

Bijzondere risico’s bij brand

Zuurstofcilinders of gasflessen kunnen bij hitte en brand exploderen. Weet waar die staan en meld dit aan hulpdiensten. Dat geldt ook voor andere gevaarlijke stoffen (desinfectie, brandstof). Houd die op aangewezen opslaglocaties.

Gebruik van voorzieningen

Binnen de gebouwen zijn er veel voorzieningen die bijdragen aan het voorkomen van brand en andere noodsituaties. Weet hoe die voorzieningen te gebruiken zijn. Zorg er ook voor dat die voorzieningen goed blijven werken. Dat werkt het beste als je daar als team een goede teamnorm voor hebt. Bespreek de voorzieningen met elkaar. De belangrijkste voorzieningen sommen we op. Vraag de BHV’er hoe dat bij jullie zit.

Brandcompartiment

Wat vaak niet opvalt is dat muren, ramen en deuren zo gemaakt en geplaatst zijn dat een brand/rook niet verder kan komen dan de ruimte waarin die ontstaat (brandcompartiment). Om deze reden mogen die muren niet zomaar aangepast worden en de deuren die een brand- of rookscheiding vormen niet in open stand vastgezet worden.

Vluchtwegen en nooduitgangen

Ook is bekeken hoe het gebouw bij nood snel te ontvluchten is. Dat vereist dat vluchtwegen en nooduitgangen (groene bordjes) altijd goed vrijgehouden worden. Als de stroom uitvalt, dan gaat er noodverlichting aan, zodat je de weg naar buiten kunt vinden.

Doordachte inrichting

De materialen en de opstelling van meubilair is ook vaak beter doordacht dan het lijkt. Materialen zijn brandwerend en meubilair is vaak zo opgesteld dat je bij nood gemakkelijk weg komt. Als de opstelling verandert, er nieuw meubilair of aankleding van de ruimte komt, let dan op dat dit niet ten koste gaat van veiligheid.

Branddetectie en blusinstallaties

In sommige ruimtes zijn branddetectoren en soms ook blusinstallaties geplaatst. De plaatsing is zo gedaan dat een brand snel wordt opgemerkt en dat het blusmiddel zich goed verspreidt. Let op dat deze voorzieningen niet afgeschermd worden door bijvoorbeeld versiering.

Geef rook en vuur geen kans

Zorg dat rook zich niet kan verspreiden en dat vuur niet aangewakkerd wordt door extra lucht die toestroomt. Weet hoe installaties uit moeten en houd ramen en deuren bij de brand dicht.

Bijzondere risico’s bij brand

Zuurstofcilinders of gasflessen kunnen bij hitte en brand exploderen. Weet waar die staan en meld dit aan hulpdiensten. Dat geldt ook voor andere gevaarlijke stoffen (desinfectie, brandstof). Houd die op aangewezen opslaglocaties.

Implementatie brandveiligheidsvoorzieningen

Het aanbrengen van doeltreffende brandveiligheidsvoorzieningen en zorgen dat er goed mee wordt omgegaan vergt een goed doordachte implementatie en beheer.

Bij ‘voorzieningen’ valt te denken aan gebouw en inrichting (afsluiters, meterkast, opslagvoorzieningen, brandcompartimentering, automatisch sluitende/ontgrendeling van deuren, vluchtwegen, nooduitgangen, enz.) en aan speciale noodinstallaties (brand-/rookmelders, sprinkler/blusinstallaties, blusapparaten, alarmering, noodverlichting).

Veiligheidsbewustzijn creëren

Schep balans tussen ‘ontzorgen’ en ‘eigenaarschap’. Je wilt niet dat iedere medewerker zich dagelijks druk moet maken over de technische brandbeveiliging. Dat regel je via specialisten en onderhoudsfirma’s. Je wilt wel dat medewerkers zich bewust zijn van die voorzieningen, de goede werking niet verstoren en signaleren als er iets mis mee is/lijkt. Denk aan: losschroeven van deurdrangers of keggen onder een branddeur. Medewerkers met meer besef van de voorzieningen zullen minder snel (onbedoeld) de werking verstoren. Dit bereik je door informatie te geven, maar beter door hen een actieve rol te geven in het beheren, zodat zij zich deze middelen eigen maken.

Stimuleren van meldingen en vragen

Bewustzijn en kwaliteit verhoog je ook door medewerkers te stimuleren om opvallende situaties te melden. Laat hen veiligheidsrondes doen en analyses maken van incidenten of oefeningen. Daardoor ontstaat meer bewustzijn over de  reden of noodzaak van de voorzieningen.

Managen van veranderingen

Speciaal aandachtspunt is het managen van veranderingen. Waar ‘techneuten’ weinig zicht hebben op locaties, loop je risico dat veranderingen de (brand)veiligheid schaden: doorbreken van brandscheidingen, herinrichting die vluchtwegen aantast, verstoring van detectie/alarmering. Planmatige inspectie en onderhoud en het goed managen van herinrichting/wijziging in gebruik van ruimtes is nodig. Regel bij investeringsaanvragen dat iemand met de BHV-bril op kijkt naar het plan. Het helpt als gebruikers (medewerkers) zich bewust zijn van de aanwezige voorzieningen, zodat ook zij zich afvragen of veranderingen niet ten koste gaan van veiligheid. BHV-oefeningen helpen om verandering op te sporen.